Willa Justusa Decjusza

Willa Decjusza jest jednym z najznamienitszych przykładów architektury rezydencjonalnej w Polsce. Powstała w latach trzydziestych XVI wieku z inicjatywy Justusa Ludwika Decjusza, sekretarza Zygmunta Starego. Decjusz był człowiekiem renesansu, o rozległych zainteresowaniach humanistycznych: był literatem, wydawcą, autorem cennych rozpraw historycznych i ekonomicznych. Szanowano go i ceniono nie tylko w kraju, ale też poza jego granicami, choćby na dworze Habsburgów. Równie dobrze, jak w świecie literatów i ludzi kultury, radził sobie w kwestiach gospodarczych i ekonomicznych; był m.in. zarządcą największego przedsiębiorstwa ówczesnej Europy – Żup Solnych Wieliczki i Bochni oraz właścicielem kilku kopalń, w tym kopalni srebra w Olkuszu.

Stowarzyszenie Willa Decjusza

Marzeniem Decjusza było to, by Willa stała się miejscem spotkań ludzi kultury i sztuki. Sam ciągle poszerzał swoją wiedzę, ale równocześnie pragnął stworzyć przestrzeń, w której inni także mogliby rozwijać się w renesansowym, mocno humanistycznym duchu. Tę ideę kultywowania sztuki wysokiej i równocześnie kreowania miejsca dla ważnych debat podtrzymuje współcześnie Stowarzyszenie Willa Decjusza. Prowadzi ono swoją działalność w zabytkowym kompleksie pałacowo-parkowym, w skład którego wchodzą trzy budynki: Willa Decjusza oraz dwie oficyny – Dom Łaskiego z lat trzydziestych XVII wieku i Dom Erazma, zbudowany już w XXI wieku. Całość otacza Park Decjusza. W tych wyjątkowych sceneriach odbywają się ważne wydarzenia polskiej i światowej sceny politycznej i kulturalnej. Pojawiają się tutaj głowy państw, prezydenci, premierzy, ministrowie, naukowcy i artyści oraz osobistości ważne w europejskim życiu kulturalnym i politycznym. Wśród wielu wydarzeń warto wymienić wizyty głów państw: Aleksandra Kwaśniewskiego – Prezydenta RP, Valdasa Adamkusa – Prezydenta Litwy, Rudolfa Schustera – Prezydenta Słowacji (2002), spotkania Wiceprezydenta USA Dicka Cheneya z Prezydentem Ukrainy Wiktorem Juszczenko (2005), Prezydenta Bronisława Komorowskiego z Prezydentami Włoch i Niemiec – Giorgio Napolitano i Joachimem Gauckiem (2013) oraz spotkanie Prezydenta Andrzeja Dudy z Prezydent Chorwacji Kolindą Grabar-Kitarović (2015). Willą Decjusza odwiedzili również członkowie brytyjskiej rodziny królewskiej: w 2002 roku Książe Walli, Karol oraz Książę Edward, Hrabia Essex w 2004 roku.