Wyszehradzkie Rezydencje Literackie – wiosna 2014

Czterech wyłonionych przez komisję rekrutacyjną stypendystów przyjechało do Krakowa, by realizować tu swoje literacko-artystyczne projekty. Willa Decjusza gości w edycji wiosennej programu: Alenę Mornštajnovą – czeską tłumaczkę i pisarkę, Istvána Szathmárego – węgierskiego dziennikarza i ilustratora książek, Silvię Ruppeldtovą – słowacką autorkę scenariuszy, dziennikarkę, tłumaczkę i archeolożkę oraz Marcina Kalisza – polskiego aktora, reżysera i dramaturga. Edycja wiosenna programu Wyszehradzkie Rezydencje Literackie potrwa do 12 czerwca.

Jest nauczycielką języka czeskiego, pisarką i tłumaczką. W czasach komunizmu nie wolno jej było studiować i pracowała jako tłumaczka. Po upadku Żelaznej Kurtyny studiowała filologię czeską i angielską na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Ostrawskiego. Jest autorką wielu przekładów oraz samodzielnych publikacji – „Slepá mapa” i opowiadania „Duch babičky Terezky” . Obecnie pracuje nad powieścią o historii Żydów w jej rodzinnym mieście Valašské Meziříčí w XX wieku. Podczas swojego pobytu będzie kontynuować ten projekt podążając śladami krakowskich Żydów i udając się w podróż do Auschwitz-Birkenau, miejsca egzekucji części postaci żydowskich z jej książki.

Jest węgierskim dziennikarzem, grafikiem i ilustratorem. Studiował historię i komunikację w Katolickim Uniwersytecie Pétera Pázmánya w Piliscsaba. Obecnie pracuje nad swoim doktoratem na temat estetyki na Uniwersytecie im. Loránda Eötvösa w Budapeszcie. Interesuje się szczególnie polskim filmem i kulturą, swoją wiedzę mógł poszerzać podczas pobytu na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracował jako grafik dla Muzeum Historii Wojska w Budapeszcie, a przez ponad 10 lat jako krytyk literacki. Od 2011 pisze teksty o tematyce kulturalnej dla dziennika „Magyar Nemzet” i serwisu informacyjnego MNO. Był jednym z finalistów konkursu OTDK, w którym wyróżniane są teksty naukowe z zakresu filozofii i estetyki. Jako ilustrator, Szathmáry współpracował z m.in. pisarzami Noémi Szécsi i János Lackfi. Zabawny przewodnik dla Węgrów autorstwa Lackfi’ego („Homo Hungaricus”) z satyrycznymi komiksami Szathmáry’ego był jedną z najlepiej sprzedających się książek węgierskich w 2013 roku. Podczas swojego pobytu rezydenckiego chciałby zbadać popularność Wisławy Szymborskiej i jej związek z Krakowem. Planuje zaprezentować wyniki swoich badań w formie artykułów publikowanych w licznych gazetach oraz eseju, który ukaże się w magazynie literackim.

Jest polskim aktorem, początkującym reżyserem oraz trenerem i nauczycielem w dziedzinie aktorstwa. Studiował w Krakowskiej Szkole Teatralnej. Od 2008 roku pracuje w Narodowym Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Grał w przedstawieniach reżyserowanych m.in. przez Jerzego Stuhra, Krzysztofa Jasińskiego Mikołaja Grabowskiego, Barbarę Wysocką, Wojtka Klemma i Piotra Waligórskiego. Wraz z Dominiką Borkowską jest pomysłodawcą i prowadzącym warsztat teatralny TO_KONTAKT. Pracował jako asystent reżysera Szymona Kaczmarka przy sztuce Nasze Miasto w Narodowym Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Ponadto, napisał scenariusz, wyprodukował i wyreżyserował etiudę filmową „Pokłosie stycznia” opartą na wierszach Mariusa Hulpego. W kwietniu 2014, w Teatrze Ludowym w Krakowie odbyła się premiera spektaklu „Dwoje na huśtawce” w jego reżyserii. Zdobył wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Gombrowiczowskim w Radomiu oraz Grand Prix zespołowe za spektakl „Matka Gyubala Wahazara” na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. Podczas swojego pobytu rezydenckiego planuje, wspólnie z krakowskim poetą Jerzym Szymachą, pisać dramat „Ekspressiwo”. Życiorys Jerzego Szymachy jest też kanwą, na której powstaje tekst sztuki .

Jest słowacką autorką scenariuszy, dziennikarką, tłumaczką i archeolożką. Studiowała dramaturgię i scenariopisarstwo, latynoamerykanistykę, jak i archeologię oraz egiptologię w Bratysławie, Moskwie, Madrycie, Wiedniu i Hawanie. W związku z jej szerokim zakresem studiów pracowała w różnych dziedzinach: napisała scenariusz filmu dokumentalnego „Changes of Bratislava”, tłumaczyła kinowe filmy dokumentalne i fabularne oraz teksty literackie z hiszpańskiego, francuskiego, angielskiego i niemieckiego, m.in. „Aprende a dibujar” autorstwa Rosa Curto, „Lettre à D.” autorstwa André Gorza oraz „Them, Adventures with Extremists” autorstwa Jona Ronsona. Jej artykuły, felietony, wywiady i eseje ukazały się w wielu słowackich czasopismach i magazynach. Jako archeolożka brała udział w wykopaliskach w Hiszpanii, Portugalii i Egipcie. Podczas swojego pobytu rezydenckiego planuje przetłumaczyć esej filozoficzny „La Beauté” autorstwa Frédérica Schifftera oraz napisać serię esejów pt. „Miasto jako prywatny romans”, które skoncentrowane będą na estetyce miłości w literaturze i nieuniknionym połączeniu kwestii osobistych i społecznych w ekspansji piękna oraz pozytywnych zmianach społecznych.