Literacki Środek Europy” to cykl wydarzeń odbywających się w ramach Wyszehradzkich Rezydencji Literackich, programu stypendialnego dla pisarzy z Czech, Polski, Słowacji i Węgier, prowadzonego przez Stowarzyszenie Willa Decjusza.
W piątek 22 listopada o godz. 18.00 zapraszamy na spotkanie ze stypendystami jesiennej edycji tegorocznych Wyszehradzkich Rezydencji Literackich: Olgą Górską (Polska) Róbertem Gálem (Czechy), Andrásem Gerevichem (Węgry) i Marošen Volovárem (Słowacja), którzy opowiedzą o swojej twórczości, a także przeczytają swoje utwory.
Prowadzenie: Paweł Łyżwiński
Wydarzenie odbywać się będzie w języku polskim i angielskim; Wszystkie utwory będą czytane w oryginalnych językach oraz przekładzie na język polski.
Róbert Gál – to enfant terrible słowackiej sceny literackiej, który w ostatnich latach poświęcił się głównie pisaniu filozoficznych aforyzmów, choć robił również wycieczki do innych gatunków: prozy, prozy poetyckiej czy eseju. Mieszka w Czechach.
Jego ostatnia książka pt. „Traktát” (Tractatus), inspirowana słynnym traktatem Wittgensteina, została przetłumaczona na trzy języki, a angielski przekład znalazł się w finale Big Other Book Award w Nowym Jorku (2022).
W trakcie jesiennego pobytu w Willi Decjusza na Wyszehradzkich Rezydencjach Literackich pracował nad kolejnym zbiorem filozoficznych aforyzmów.
András Gerevich, węgierski poeta, eseista i tłumacz. Studiował na Uniwersytecie Lóránda Eötvösa na Węgrzech, w Dartmouth College w USA jako stypendysta Fulbrighta oraz w Państwowej Szkole Filmowej i Telewizyjnej w Wielkiej Brytanii. Był prezesem Attila József Kör, stowarzyszenia młodych pisarzy na Węgrzech, profesorem wizytującym w Vassar College w Nowym Jorku, pracował przy programie poetyckim dla radia BBC.
Jest autorem pięciu tomów poetyckich oraz kilku sztuk teatralnych i scenariuszy filmowych. Jego wiersze, opowiadania, tłumaczenia, recenzje i eseje regularnie ukazują się w węgierskich i zagranicznych czasopismach oraz antologiach. Przetłumaczył wielu anglojęzycznych poetów na język węgierski, m.in. Walta Whitmana, Franka O’Harę, Seamusa Heaneya i Louise Gluck. Był tłumaczony na ponad dwadzieścia języków.
W ramach Wyszehradzkich Rezydencji Literackich w Willi Decjusza András pracować będzie nad zbiorem opowiadań o tematyce queer, opartej na jego doświadczeniach z okresu dorastania i życia na Węgrzech.
Fot. M. Toth
Olga Górska – radomianka, jak mówi o sobie – humanistka z wykształcenia, z pochodzenia proletariuszka. W dzieciństwie lubiła grać w piłkę (jako napastniczka), oglądać „Króla Lwa” i chodzić do kościoła. W dorosłym życiu lubi spać, oglądać stare filmy i słuchać muzyki z lat 60. Jest laureatką III edycji Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO oraz Nagrody Literackiej Miasta Radomia.
Autorka powieści „Nie wszyscy pójdziemy do raju” wydanej przez Drzazgi w 2022 r. W 2023 r. w Teatrze Żeromskiego w Kielcach miała miejsce premiera sztuki na podstawie powieści w reżyserii Karoliny Szczypek.
Podczas rezydencji w Willi Decjusza pracowała nad powieścią współczesną pod roboczym tytułem „Oda do Dysona”, w której dekonstruuje mit amerykańskiego snu. Bohaterka powieści wyjeżdża do New Jersey, bo jak Krzysztof Krawczyk planuje przemierzyć cały świat, od Las Vegas po Krym.
Maroš Volovár (ur. 1976 w Michalovcachm Słowacja) – studiował historię sztuki na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie. W 2010 roku założył Wschodniosłowackie Stowarzyszenie VALAL, którego misją jest ożywianie relacji kulturowych z nieliczną diasporą Rusinów, którzy w XVIII wieku opuścili Słowację, aby zamieszkać w Wojwodinie (Serbia). Obecnie pracuje nad przekładem najważniejszych utworów literackich tej wspólnoty na język słowacki oraz czeski.
W czasie pobytu w Willi Decjusza Maroš Volovár pracował nad przekładem wierszy wybranych rusińskich poetów na język słowacki. Dwoje z nich – Natalija Dudaš (*1958) and Zvonimir Ňaradi (1966–1993) – należało do czołówki literackiej „nowej fali” w Jugosławii, choć poza rusińską diasporą pozostają właściwie nieznani. Trzeci zaś – Ivan Medeši (*1982) – stał się znany dzięki zbiorowi opowiadań pt. „Jedzenie”, uhonorowanemu prestiżową słowacką nagrodą Anasoft Litera (2019).
