Dziedzictwo kulturowe
SAM.
SAM.
Spotkanie z Uładzimirem Niaklajeuem wokół polskiego przekładu zbioru wierszy poety „АДЗІН/SAM”.
„АДЗІН/SAM” to nowy wybór wierszy Uładzimira Niaklajeva, jednego z najwybitniejszych pisarzy współczesnej Białorusi, laureata wielu nagród krajowych i międzynarodowych, wymienianego wśród kandydatów do Literackiej Nagrody Nobla. Książka ukazuje się (w dwujęzycznym wydaniu) nakładem Kolegium Europy Wschodniej im. J. Nowaka-Jeziorańskiego (w przekładach Adama Pomorskiego, Bohdana Zadury, Czesława Seniucha i Jarosława Andersa) w ramach Serii Wydawniczej Instytutu Kultury Willa Decjusza.
Z opisu wydawcy:
„Sam”— to nazwa nie tylko wiersza, ostatniego tomu i całej książki, lecz nadrzędna idea, która naznacza i organizuje cały dorobek poetycki Uładzimira Niaklajeua. Ta postawa zbliża poetę do filozofii egzystencjalizmu, mówiącej iż dążenie do prawdy i pragnienie wolności skazują człowieka na duchowe osamotnienie, niezrozumienie, wyobcowanie i wygnanie. Uładzimir Niaklajeu to nie tylko wybitny poeta, to człowiek niesłychanej odwagi, który niejednokrotnie stawiał wierność swoim ideałom ponad ryzyko utraty wolności, a nawet życia. Sponiewierany i osamotniony, nawet w celi nie utracił nadziei na wolną demokratyczną Białoruś. Nie traćmy tej nadziei i my. Ta książka musiała powstać, ponieważ Uładzimir Niaklajeu jest głosem niejednego już pokolenia Białorusinów walczących o wolność i niepodległość swojego kraju.
O autorze
Uładzimir Niaklajeu
Uładzimir Niaklajeu – poeta, prozaik, tłumacz, działacz społeczno-polityczny. Urodzony 11 lipca 1946 roku w miejscowości Smarhoń na Grodzieńszczyźnie. Lata dziecięce spędził w Krewie znanej z podpisania w tym mieście w 1385 roku Unii Krewskiej, co nie pozostało bez wpływu na tematykę jego twórczości. Uczył się w mińskim technikum elektrotechnicznym. Potem w Instytucie Literackim w Moskwie oraz na Wydziale Filologicznym Mińskiego Instytutu Pedagogicznego. Pracował jako telegrafista, mechanik radiowy, dziennikarz, prezenter telewizyjny, redaktor. Redagował pismo „Krynica” oraz gazetę „Litaratura i mastactva” („Literatura i Sztuka”). Jest autorem powieści, dramatów historycznych i kilkunastu tomików poetyckich. Jest laureatem wielu nagród krajowych i międzynarodowych. W 2012 roku nominowany do Nagrody Nobla przez Białoruski PEN Center i Związek Pisarzy Białoruskich.
W 1999 roku został zmuszony do opuszczenia Białorusi z powodów politycznych. Mieszkał i pracował w Polsce i Finlandii. W 2004 roku wrócił na Białoruś. W latach 1998-2001 był przewodniczącym Związku Pisarzy Białoruskich a także prezesem Białoruskiego PEN Center (2005-2009). W wyborach prezydenckich 2010 został kandydatem na prezydenta Republiki Białoruś. W dniu wyborów został dotkliwie pobity przez specjalną jednostkę milicji. Został uprowadzony ze szpitala przez funkcjonariuszy białoruskiego KGB i osadzony w więzieniu. Amnesty International uznała Uładzimira Niaklajeu za więźnia sumienia.
Swoje więzienne doświadczenia Uładzimir Niaklajeu wykorzystał do napisania tomiku wierszy „Listy do wolności” (wiersze i poemat), wydanego w Wilnie w 2011 roku, a także powieści „Automat do napojów z syropem i bez”, przetłumaczonej na język polski i uhonorowanej Nagrodą im. Jerzego Giedroycia. Autor licznych książek poetyckich i prozatorskich. Najważniejsze dzieła ostatnich lat: powieść „Hej Ben Hinnom” oraz dramaty historyczne „Giedymin” i „Jagiełło”.